Các loại cây trồng lấy bóng mát: Phân Loại và Lợi Ích

Từ xa xưa, con người đã nhận thức được tầm quan trọng của bóng mát. Nơi có bóng cây rợp mát, con người tìm thấy sự thư giãn, nghỉ ngơi, tránh nắng nóng và những tác động tiêu cực của thời tiết. Cây trồng lấy bóng mát không chỉ đóng vai trò quan trọng trong đời sống con người mà còn góp phần tạo nên cảnh quan xanh mát, góp phần bảo vệ môi trường. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng Cây Cảnh Quảng Trị tìm hiểu sâu hơn về các loại cây trồng lấy bóng mát nhé!

1. Phân loại cây trồng lấy bóng mát:

Cây trồng lấy bóng mát được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí, từ đặc điểm sinh học, kích thước, hình dáng cho đến nhu cầu chăm sóc, khả năng thích nghi với điều kiện khí hậu. Dưới đây là một số phân loại phổ biến:

a. Phân loại theo nguồn gốc:

• Cây bản địa: Là những loài cây có nguồn gốc từ Việt Nam, thích nghi tốt với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng của nước ta. Ví dụ: Cây bàng, cây phượng vĩ, cây đa, cây sấu, cây bằng lăng, cây muồng, cây xoài, cây mít…
• Cây ngoại nhập: Là những loài cây được du nhập từ nước ngoài, có khả năng thích nghi tốt với điều kiện khí hậu Việt Nam. Ví dụ: Cây sao đen, cây bằng lăng tím, cây bạch đàn, cây lim xẹt, cây hoa sữa, cây hoa giấy…

b. Phân loại theo kích thước:

• Cây thân gỗ lớn: Là những loài cây có chiều cao từ 10m trở lên, tán lá rộng, tạo bóng mát rộng rãi. Ví dụ: Cây bàng, cây phượng vĩ, cây đa, cây sấu, cây bằng lăng, cây muồng…
• Cây thân gỗ trung bình: Là những loài cây có chiều cao từ 5m đến 10m, tán lá vừa phải, phù hợp với những không gian nhỏ. Ví dụ: Cây bằng lăng tím, cây hoa sữa, cây hoa giấy, cây me…
• Cây thân gỗ nhỏ: Là những loài cây có chiều cao dưới 5m, tán lá nhỏ, thích hợp trồng trong vườn nhà, sân thượng, ban công. Ví dụ: Cây bàng vuông, cây hoa hồng, cây hoa lan, cây trúc…

c. Phân loại theo hình dáng:

• Cây dáng đứng: Là những loài cây có thân thẳng đứng, tán lá trải rộng, tạo bóng mát đều khắp. Ví dụ: Cây bàng, cây phượng vĩ, cây đa, cây sấu…
• Cây dáng rủ: Là những loài cây có cành rủ xuống, tạo bóng mát tập trung ở phần gốc cây. Ví dụ: Cây me, cây bàng rủ, cây hoa giấy…
• Cây dáng vươn: Là những loài cây có thân vươn cao, tán lá gọn, tạo bóng mát tập trung ở phần trên của cây. Ví dụ: Cây bạch đàn, cây lim xẹt, cây hoa sữa…

d. Phân loại theo nhu cầu chăm sóc:

• Cây dễ trồng, dễ chăm sóc: Là những loài cây có khả năng chịu hạn, chịu nắng, ít sâu bệnh, không cần chăm sóc nhiều. Ví dụ: Cây bàng, cây phượng vĩ, cây đa, cây sấu…
• Cây cần chăm sóc kỹ lưỡng: Là những loài cây có nhu cầu nước, dinh dưỡng, ánh sáng cao, dễ bị sâu bệnh. Ví dụ: Cây bằng lăng tím, cây hoa sữa, cây hoa giấy…

2. Lợi ích của cây trồng lấy bóng mát:

Cây trồng lấy bóng mát mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cuộc sống con người:

a. Cung cấp bóng mát: Đây là lợi ích cơ bản và quan trọng nhất của cây trồng lấy bóng mát. Bóng mát giúp con người tránh nắng nóng, giảm thiểu tác động của tia cực tím, tạo cảm giác thư giãn, dễ chịu.

b. Cải thiện môi trường: Cây trồng lấy bóng mát có khả năng hấp thụ khí CO2, thải ra khí O2, góp phần làm sạch không khí, giảm ô nhiễm môi trường. Lá cây còn có tác dụng chắn bụi, giảm tiếng ồn, tạo môi trường sống trong lành, mát mẻ.

c. Tăng cường thẩm mỹ: Cây trồng lấy bóng mát góp phần tạo nên cảnh quan xanh mát, đẹp mắt, làm tăng giá trị thẩm mỹ cho các công trình kiến trúc, đô thị.

d. Bảo vệ đất: Hệ thống rễ cây giúp giữ đất, chống xói mòn, hạn chế sạt lở, bảo vệ nguồn nước ngầm.

e. Cung cấp nguyên liệu: Một số loài cây trồng lấy bóng mát còn có thể cung cấp nguyên liệu cho sản xuất, chế biến như gỗ, lá, quả, hoa…

3. Các loại cây trồng lấy bóng mát phổ biến:

• Cây bàng: Là loài cây thân gỗ lớn, tán lá rộng, rậm rạp, có khả năng chịu nắng, chịu hạn tốt. Cây bàng được trồng phổ biến ở các khu vực công cộng, trường học, bệnh viện…
• Cây phượng vĩ: Là loài cây thân gỗ lớn, tán lá rộng, hoa đỏ rực rỡ, nở vào mùa hè. Cây phượng vĩ thường được trồng ở các trường học, công viên, đường phố…
• Cây đa: Là loài cây thân gỗ lớn, tán lá rộng, rễ bám đất chắc chắn. Cây đa thường được trồng ở các đình, chùa, miếu, tạo nên không gian cổ kính, linh thiêng.
• Cây sấu: Là loài cây thân gỗ lớn, tán lá rộng, quả sấu chua ngọt, có thể dùng để chế biến thức ăn. Cây sấu thường được trồng ở các khu vực công cộng, đường phố…
• Cây bằng lăng: Là loài cây thân gỗ lớn, tán lá rộng, hoa tím nhạt, nở vào mùa hè. Cây bằng lăng thường được trồng ở các công viên, đường phố…
• Cây muồng: Là loài cây thân gỗ lớn, tán lá rộng, hoa vàng rực rỡ, nở vào mùa xuân. Cây muồng thường được trồng ở các khu vực công cộng, đường phố…
• Cây me: Là loài cây thân gỗ trung bình, tán lá rộng, quả me chua ngọt, có thể dùng để chế biến thức ăn. Cây me thường được trồng ở các vườn nhà, đường phố…
• Cây hoa sữa: Là loài cây thân gỗ trung bình, tán lá rộng, hoa trắng thơm, nở vào mùa thu. Cây hoa sữa thường được trồng ở các công viên, đường phố…
• Cây hoa giấy: Là loài cây thân gỗ nhỏ, tán lá rộng, hoa giấy nhiều màu sắc, nở quanh năm. Cây hoa giấy thường được trồng ở các vườn nhà, ban công…

4. Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây trồng lấy bóng mát:

Để cây trồng lấy bóng mát phát triển tốt, mang lại hiệu quả cao, cần áp dụng kỹ thuật trồng và chăm sóc phù hợp:

Chọn giống cây: Nên chọn giống cây phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, mục đích sử dụng.

Chuẩn bị đất trồng: Đất trồng cần tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt.

Kỹ thuật trồng: Nên trồng cây vào mùa mưa, khi đất ẩm, dễ bén rễ. Cần đào hố trồng rộng, sâu, bón lót phân chuồng hoai mục.

Chăm sóc cây:

• Tưới nước: Tưới nước thường xuyên, đặc biệt trong mùa khô hạn.
• Bón phân: Bón phân định kỳ, kết hợp với bón phân hữu cơ để cung cấp dinh dưỡng cho cây.
• Cắt tỉa: Cắt tỉa cành lá thường xuyên để tạo dáng, kích thích cây phát triển.
• Phòng trừ sâu bệnh: Phát hiện và xử lý kịp thời các loại sâu bệnh hại cây.

5. Vai trò của cây trồng lấy bóng mát trong đời sống:

Cây trồng lấy bóng mát đóng vai trò quan trọng trong đời sống con người, góp phần tạo nên cảnh quan xanh mát, môi trường sống trong lành, nâng cao chất lượng cuộc sống.

• Tạo môi trường sống trong lành: Cây xanh hấp thụ khí CO2, thải ra khí O2, góp phần làm sạch không khí, giảm ô nhiễm môi trường. Lá cây còn có tác dụng chắn bụi, giảm tiếng ồn, tạo môi trường sống trong lành, mát mẻ.
• Cải thiện cảnh quan đô thị: Cây trồng lấy bóng mát góp phần tạo nên cảnh quan xanh mát, đẹp mắt, làm tăng giá trị thẩm mỹ cho các công trình kiến trúc, đô thị.
• Bảo vệ sức khỏe con người: Bóng mát giúp con người tránh nắng nóng, giảm thiểu tác động của tia cực tím, tạo cảm giác thư giãn, dễ chịu, góp phần bảo vệ sức khỏe.
• Giảm thiểu hiệu ứng nhà kính: Cây trồng lấy bóng mát hấp thụ khí CO2, góp phần giảm thiểu hiệu ứng nhà kính, bảo vệ môi trường toàn cầu.

6. Kết luận:

Cây trồng lấy bóng mát là một phần không thể thiếu trong đời sống con người. Chúng mang lại nhiều lợi ích thiết thực, góp phần tạo nên môi trường sống trong lành, cảnh quan đẹp mắt, nâng cao chất lượng cuộc sống. Việc trồng và chăm sóc cây trồng lấy bóng mát là trách nhiệm của mỗi người, góp phần bảo vệ môi trường, xây dựng một xã hội văn minh, phát triển bền vững.